Chronische pijn: wanneer het alarmsysteem ontspoort

Wereldwijd kampt een op de vijf mensen met chronische pijn en in België bijna een op vier. Dit heeft een enorme impact op het welzijn, functioneren en de levenskwaliteit van de patiënt en brengt negatieve gevolgen met zich mee op mentaal, fysiek en sociaal vlak. Pijn is een complexe unieke ervaring waar iedereen in zijn leven wel eens mee te maken krijgt. Chronische pijn wordt erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie als een ziekte en is wereldwijd één van de belangrijkste oorzaken van invaliditeit, met enorme kosten voor de gezondheidszorg. Hoewel het wetenschappelijk onderzoek over (chronische) pijn reeds ver gevorderd is en juiste informatie over pijn helpt als eerste stap in de behandeling, heersen er veel misvattingen over pijn in de maatschappij. Veel mensen weten niet hoe pijn tot stand komt en chronisch wordt. In 2021 verscheen het boek An anatomy of pain: How the body and the mind experience and endure physical suffering, geschreven door de anesthesioloog en pijnexpert Dr. Abdul-Ghaaliq Lalkhen. Dit boek past binnen de visie dat het belangrijk is om juiste informatie over pijn breder te verspreiden en werpt licht op veelvoorkomende misvattingen over pijn. Het is essentieel dat deze misvattingen over pijn zoals ‘pijn staat altijd gelijk aan schade’ ontkracht worden. Kennis is cruciaal voor patiënten en hun naasten om pijn beter te begrijpen en aan te pakken. Wetende dat de prevalentie van chronische pijn hoog is, kunnen we ons de volgende vragen stellen: wat zijn de onderliggende in standhoudende mechanismen van chronische pijn en wat kunnen we hieraan doen om het welzijn van patiënten te verbeteren?

In het onderstaande artikel bespreek ik eerst de huidige kennis over acute en chronische pijn, nadien belicht ik het belang van pijneducatie als eerste stap in de behandeling van chronische pijn om vervolgens andere cruciale behandelcomponenten toe te lichten gebaseerd op de huidige wetenschappelijke kennis.

Wat is pijn? De International Association for the Study of Pain definieert pijn als ‘een onaangename sensorische en emotionele ervaring die gepaard gaat met feitelijke of mogelijke weefselbeschadiging of lijkt gepaard te gaan met dergelijke beschadiging’. Pijn is dus naast een sensorische ervaring ook een zeer persoonlijke ervaring met een emotionele impact met tal van beïnvloedende factoren. Het is belangrijk dat dit erkend wordt in de maatschappij zodat de misvatting dat pijn recht evenredig zou zijn met weefselschade ontkracht kan worden en de patiënt en zijn naasten de pijnervaring beter begrijpen.

Het vervolg van dit artikel leest u in de papieren versie van Karakter 89. De volledige tekst verschijnt later online.